Koruma Amaçlı İmar Planı - Cihangir Bölgesindeki Değişiklikler ve Düzenlemeler

Beyoğlu Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı

Cihangir Bölgesiyle ilgili değişiklikler ve düzenlemeler:

1- Yenileme Alanı:

Anıtlar Kurulu kararı ile arkeolojik sit alanı ilan edilmiş ve Roma Bahçesinin de içinde yer aldığı geniş bir bölge Yenileme Alanları olarak ilan edilmiştir.

Yenileme alanının sınırları kabaca şöyle:  Aşağıda Meclisi Mebusan Caddesinden başlıyor yukarı Defterdar Yokuşu’nun bir bölümünü kapsayarak devam ediyor ve Batarya Sokak boyunca devam edip Tüfekçi Salih Sokak’ın bir kısmını içererek Coşkun Sokaktan Akarsu Yokuşu’nun merdivenli kısmını içine alıyor; Kumrulu Yokuşunun bir kısmını katedip,  bu sokağın Cihangir İlk Öğretim Okulunun önündeki merdivenler kısmına kadar devam ediyor ve oradan okulun önündeki merdivenlerden aşağıya İlyas Çelebi Sokağa kadar iniyor. İlyas Çelebi Sokağın bir kısmını kapsayarak Enli Yokuştan aşağıya inip Meclisi Mebusan'la birleşiyor.

A- Bu bölge niçin 5366 sayılı yasa kapsamına alındı ?

B- Bu yasanın uygulanabilmesi için bölgenin yıpranmış ve özelliğini kaybetmeye yüz tutmuş olması şartı aranmıyor mu ? 

C- Bu bölge içinde yaşayan semt sakinleri 5366 sayılı yasa hakkında bilgilendirildi mi ?

2- Roma ve Ege Bahçeleri yapılaşmaya açılıyor ve Roma Bahçesi dahil aşağıdaki alanlarda Sosyal ve Kültürel Tesisler inşa ediliyor.

1- Defterdar Cami önünde bulunan ve bugün otopark olarak kullanılan alana;

2- Tüfekçi Salih Sokağını Sanatkarlar Caddesine bağlayan merdivenlerin yanındaki yeşil alana (yamaç);

3- Roma bahçesinin hemen girişinde yer alan ve bugün çocuk parkının olduğu alana;

4- Arkeolojik sit alanı içinden geçen Sanatkarlar Mektebi Sokak üzerindeki bir alana (planda Tophane Hamamı olarak görünen yerin üst kısmına)

5- Kumrulu Yokuş ile Kumrulu Caddesinin birleştiği köşede bulunan alana Belediye Hizmet binası

6-  Akyol Caddesinden Meclisi Mebusan Yokuşuna inen Hardal Sokak üzerindeki alana (14 numaralı parsel)

7- Salı Pazarı Yokuşunda

Planda Sosyal ve Kültürel Tesislerle ilgili tanımlamada:

“İBB ve İlçe Belediyesince; kültür merkezleri, kütüphane, müze, sergi-konser-konferans salonları gibi kültürel yapılar, teknik eğitim merkezleri, bilgi-beceri-meslek edindirme kursları vb. gibi eğitim yapıları belediye idari birim şubeleri, muhtarlık gibi yönetimsel yapılar, huzurevleri, bakımevleri, kreş, öğrenci yurdu, nikah dairesi, kadın sığınma evleri, özürlüler eğitim merkezleri, aşevleri gibi sosyal yardım birimleri vb. gibi işlevler ile sem. ölçeğinde sağlık birimleri, küçük ölçekli sağlık tesisleri (ana çocuk sağlığı, dispanser, sağlık ocağı, rehabilitasyon merkezleri, güçsüzler evi, sığınma evleri, yetiştirme yurdu…vb.) yer alabilir.

Bu alanlarda Vakıflar Genel Müdürlüğü, Üniversiteler ve Kamu Kurum ve Kuruluşları ile özel mülk sahipleri de kendi mülkiyetlerindeki taşınmazlarda planda verilen bu işlevi kullanabilir.

Bu alanlarda İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Beyoğlu Belediyesi ve kamu kurum kuruluşlar ile üniversitelerce günübirlik amaçlar için kullanılmak, konaklama tesisleri yer almamak koşulu ile misafirhane-sosyal tesis-dinlenme tesisi yapılabilir. “ diyor.

Sosyal ve kültürel tesis tanımlaması son derece esnek bir kavram. Aşevi, kreş, eğitim merkezi, kütüphane gibi kamuya açık ve herkesin istifade edebileceği merkezler olarak düzenlenebileceği gibi bir üniversite, vakıf ya da belediye mensuplarının yararlanabileceği biçimde de tasarlanabilir.

-    Bu alan üzerinde parsel sahibi olan kişiler “sosyal tesis (dinlenme tesisleri) ” kurabiliyor.

-    Planda elbette sosyal donatı alanları olacak ama bu alanların saptanması hangi ilkelerle yapılıyor ?

-    Sosyal donatı alanlarının yeşil alanların yok edilmesi pahasına yapılması kabul edilemez.

-    Roma Bahçesi girişine yapılacak sosyal tesis ile alanın geri kalan kısmı bu sosyal tesisin bahçesi haline getiriliyor.

3- Akarsu Caddesinden başlayarak Sıra Selviler ve Defterdar Yokuşu’nun bir kısmı kapsayarak Çukurcuma’ya doğru devam eden alan Konut + Ticaret alanı olarak ilan edilmiştir.

Söz konusu planda Plan İlkeleri tanımlanırken konut alanlarıyla ilgili olarak şu ilkeler benimsenmiş:

“Ticaret alanlarının Beyoğlu Kentsel Sit Alanının korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarını zedeler ve konut alanlarını tehdit eder duruma genişlemesinin ortadan kaldırılması.”

“Lineer ticaret gelişimin sınırlandırılması, geleneksel mahalle - semt ticaret merkezlerinin özgün yapısına uygun biçimde oluşturulması.”

Planda ; “Cihangir, Pürtelaş, Kılıçalipaşa mahalleleri ve çevresinde toplanmış nitelikli konut alanları planda aynen korunmuştur. Bölgeye ihtiyaç olacak donatı alanlarının bir kısmı kayıp olan anıt eserlerin ihyaları ile karşılanmaya çalışılmıştır. Bölge genelinde bulunan önemli ana arterlere cephe veren parsellerde K+T (zemin kat ticaret, üst kat konut) lejandı ile konut fonksiyonunun yanında ticaret fonksiyonu da getirilmiştir”

Planda; Konut+Ticaret alanlarında; konut, perakende ticaret, hizmet, mağaza, büro, iş yeri, yeme-içme faaliyetlerine dönük çayevi, lokanta, kafeterya gibi hizmet birimleri, resmi kurumlar, banka ve finans kurumları, kitapevi, dernek, sosyal ve kültürel tesisler yer alabileceği öngörülmüştür. ( zemin ticaret üst katlar konut)

Konut+Ticaret alanları dışında; konut alanlarındaki yapıların yalnızca zemin katlarında, umuma açık istirahat, eğlence yeri, cafe, cafetarya, lokanta, çay ocağı içermeyen, bölge günlük perakende ticaret ihtiyaçlarının temini için ticari birim talepleri İlçe Belediyesi’nce değerlendirileceği hükmü getirilmiştir.

-     Konut alanı olarak tanımlı bölgelerde bina zemin katında bulunan dükkanların cafe, cafeterya, eğlence yeri vs vs amacıyla kullanılamayacağı ; semtin gündelik ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik işlevle dükkanların kullanılabileceğini ama bunun da yine belediyenin izni dahilinde olanaklı olduğu sonucu mu çıkartmalıyız ?

-     Bu ilke konut alanlarının korunması açısından yerinde bir düzenleme gibi görünüyor . Tapuda dükkan olarak kayıtlı bir yer zaten sadece ticaret fonkisiyonuyla işlevlendirelecek ama fonksiyonun niteliği yani bakkal mı kitapçı mı vs olacağı semtin ihtiyaçları  - belirli fonksiyonlara sınırlama getirilmesi- gözetilerek mi belirlenecek. Bunu belediye mi yapacak ? Bu durumda Cihangirin K+T olmayan sokaklarındaki kafeler, lokantalar, dans okullarının kapatılacak mı ?

-     Akarsu ve Cihangir Caddeleri arasındaki fark nedir ki biri konut alanı diğeri K+T olarak  belirlenmiş. Cihangir Caddesinin yarısını kaplayan otopark iş yeri değil mi ? Akarsu Yokuşu Caddesi sadece cadde olan kısmı değerledirilerek mi bu karar alındı ? Bir caddedeki konut işyeri oranına bakılarak mı karar veriliyor ? Akarsu Yokuşu Caddesi uzun bir cadde ve merdivenli kısmı bu değerlendirme yapılırken hesaba katıldı mı ? Akarsu Yokuşu caddesinine eski lejantı ne idi ? Konut mu ? Konut ise niye otel ve işyeri açılmasına izin verildi ?

4- Bazı adaların iç kısmı park alanı olarak tanımlanmış:

-    Akarsu Caddesi- Anahtar Sokak- Kasatura Sokak ve Defterdar Yokuşu’nun çevrelediği ada .

-    Akarsu Caddesi- Anahtar Sokak-Tüfekçi Salih ve Coşkun Sokağın çevrelediği adanın orta kısmı.

-    Soğancı Sokak- Oba Sokak- Havyar Sokak ve Güneşli Sokağın çevrelediği ada.

Planda “Park ve Dinlenme Alanları” ile ilgili tanım oldukça geniş kapsamlıdır.

1- Kamulaştırma/istimlak konularının açıklığa kavuşturulması gerekir.

2-Konut alanında ada iç kısımlarının kamuya açılmasının beraberinde getireceği gürültü, güvenlik vs konuların düşünülmesi gerekir.

5- Sıra Selviler Caddesi üzerinde yer alan İş Bankası yanındaki açık otopark girişi Soğancı Sokak’ta bulunan kapalı otoparkla birleştirilerek  katlı bir otopark yapılıyor (6.50 yüksekliğinde)

Söz konusu planda :

“Dokuyu olumsuz yönde etkileyen yapılanmalara getirilecek kısıtlamalar ile yapı yoğunluğunun azaltılması suretiyle görsel yaşam standartlarının yükseltilmesi ve görsel değerler bütünlüğünün sağlanması” gerekir diyor.

-     Katlı otoparklar ne kent estetiğine uygun ne de koruma planı ilkelerine .

-     Üstelik komşu parsellerdeki yapılar açısından havasızlık, hava kirliliği gibi bir çok soruna neden olacaktır.

-     Mevcut yoğunluğu birkaç kat artacak otopark ile araç giriş-çıkışının beraberinde getireceği trafik sorunu daha da büyüyecektir. Bu tür kararlar verilirken aynı aks üzerinde 3 hastane olduğunun unutulmaması gerekir.

6- Genel olarak yükseklikler artırılmış ama plana bakınca söz konusu binaların komşuluğunda yer alan bina yükseklikleriyle aynı seviyeye geliyor. Bu uygulamanın sonuçları hem kent silüetine yapacağı etki hem de manzarası etkilecenek ve ekonomik değer kaybı yaşayacak binalar açısından ele alınabilir.

7- Sıra Selviler Caddesi üzerinde yer alan Garanti Bankası binasının yanındaki çıkmaz sokak ( Bakraç Sokağın devamı ) planda araç trafiğine açılıyor görünüyor.

Bu uygulama istimlak/kamulaştırma meselesi ne oldu ?  Ancak o sokaktaki işletmecilerle yaptığımız konuşmada belediyenin sokağı trafiğe değil yaya kullanımına açtığını  bu nedenle mevcut ahşap döşemeleri kaldırtıp yerine ortada yaya geçişine ayrılmış bir yeni düzenleme yapıldığını  öğrendik. – belediyenin bilgisi dahilinde ya da belediyece  çalışma halen devam ediyor -.

8- Taksim İlk Yardım hastanesi ile ilgili Avan Proje nedir ?

9- Yayalaştırmalar;

Cihangir Caddesinin yayalaştırılmasının tartışılması gerekiyor. Planda hata yaptıkları çok açık. Otopark giriş-çıkışının düzenlenmesi ile caddenin bir kısmı trafiğe açılmak zorunda görünüyor. Nasıl bir revizyon yapılacak ? Cihangir caddesi ve ona açılan ara sokakların yayalaştırılması hakkında semt sakinleri ve oradaki işletmeler neler düşünüyor ?